Suleyman Erdal

Genel olarak sanat, özelde ise resim yapmak; sancılı, zorlu bir yolculuktur. İnsan, üretim faaliyetinin en yüksek noktalarında dans eder. Hem bilgi hem de yaşam deneyimi… Mutluluk ve mutsuzluğun birleştiği, bundan doğan algıların zihnimizde yer edindiği bir süreçtir bu. Ve bir gün, bir noktada, bu birikimin gün yüzüne çıkabileceği bir çatlak oluşur.

Yetenek, araştırma ve bilgi; duygu dünyamızla harmanlanır. Araştırmak, bilgi edinmek ve yeteneğimizi geliştirmek, insan iradesine bağlı (ya da nispeten bağlı) bilinçli çabalardır. Duygu dünyamız ise, Levinas’ın dediği gibi: "Ben onu seçmeden önce o beni seçer. Ona itaatsizlik gösterebilirim ama ondan kaçamam." İşte anlatmak istediğim tam da budur. Çünkü gördüğünüzü değil, ötesini resmediyorsanız, çocukluğumuzdan itibaren tüm yaşamınız bu sürecin içindedir. Edip Cansever’in dediği gibi: "İnsan yaşadığı yere benzer..."

Nazım Hikmet, Memleketimden İnsan Manzaraları’nda şöyle der:

"Ve insana bıraktığı hiçbir şeye acımadan,

Ölmek arzusu veren Cihanbeyli yaylası...

Geniş ve uzun, anlamsız ve hazin."

İçine doğduğum coğrafya işte böyle bir yerdi. Gerçeğin bir yüzü bu; diğer tarafından ise hayat fışkırır. Tuz Gölü’nün kalıntıları olan Tersakan Gölleri bir kuş cennetiydi. Uçsuz bucaksız bozkırın ortasında göz alabildiğine uzanan, çevresi bir deniz kenarı gibi renkli kumsallarla çevrili, tuz oranı yüksek olduğu için bir aynaya dönüşmüş sığ göller… Ve bu göllerin yüzeyinde binlerce kırmızı flamingo, turna, yaban kazı… Sonsuz düzlüklerin ortasında, güneşin adeta ölürcesine renkten renge girerek batışı… Kuş seslerinin, keçi ve koyun sürülerinin çanlarıyla karışan yankısı… Samanyolu’nun ihtişamı…

12 Eylül’ün karanlık günlerinde, bu göllerin kıyılarında geçirdiğim kaçak günlerim… Yaşadığım duygu patlamaları… Ruhumun bir sünger gibi bu özgün varoluşu içine çekmesi… Ve kokular… Türkiye’nin en az yağış alan bölgesinde, çiçek açan bitkiler miniciktir. Bu yüzden güzel kokmaktan başka çareleri yoktur. Arıları ve uçan böcekleri etkileyerek varlıklarını sürdürebilmek için… İşte bu manzaraya, adı meçhul bu görünmez çiçeklerin kokuları eşlik eder.

Nazım Usta’nın betimlediği Cihanbeyli Yaylası’nın diğer yüzü de böyledir. Ve Rosa Luxemburg’un dediği gibi:

"Eğer duymasını, görmesini, koklamasını biliyorsanız, doğa sizin beyninizin derinliklerine yüzlerce tablo kazır."

İşte yaptığım resimlerin beslendiği damar budur. Kaldı ki, ruhumda saklı resimler, yaptıklarımdan daha fazla ve daha derindir. Bir şiirimden esinlenerek söyleyebilirim ki:

"Ben asıl resim yapmadığım zaman ressamım."

Çünkü insan en çok kendine yabancıdır. İnsanın ikinci kimliği, ayrı bir insan gibi çalışır ve sırrını ele zor verir.